Het gaat niet goed in de Belgische gevangenissen. Ze zijn verouderd en zitten allemaal overvol. Verder zijn het stuk voor stuk opleidingsinstituten voor de foute job, namelijk die van crimineel.
Gevangenissen zijn ook een vergeetput voor geïnterneerden. Geesteszieken die niet toerekeningsvatbaar zijn voor de misdrijven die ze hebben gepleegd. In de Belgische gevangenissen zitten er vandaag zo’n 1.150 opgesloten.
De bedoeling is dat die mensen worden behandeld. Om ze te genezen, om ze opnieuw op het rechte pad te brengen. Maar dat komt er niet van in België. Al een halve eeuw wordt die wantoestand aangeklaagd.
Tevergeefs. Er kwam geen beterschap. En dus werd ons land vorige week veroordeeld door het Hof voor de Rechten van de Mens. Dat vindt dat psychisch gestoorden alleen kunnen worden opgesloten in een kliniek of andere zorginstelling. De komende jaren hangen ons nog voor miljoenen schadeclaims boven het hoofd.
Om geïnterneerden bekommert zich niemand. De burger-kiezer niet, en dus ook de politici niet. Het is een vergeten groep waarover alleen wordt gesproken wanneer het fout loopt.
Niet zelden worden geesteszieken te vroeg vrijgelaten en plegen ze nieuwe misdrijven. Dat komt door een gebrek aan opvolging. Psychiaters nemen beslissingen zonder de betrokkene goed te kennen. Het tegengestelde is ook waar. Geïnterneerden die niet echt gevaarlijk zijn worden om drogredenen hun leven lang vastgehouden.
Het zijn schrijnende toestanden die doen terugdenken aan de film One Flew Over the Cuckoo’s Nest’ van Milos Forman uit 1975. Vandaag leven we echter in 2012, en er lijkt nog niet veel veranderd.
Laurette Onkelinx heeft, toen zij minister van Justitie was, de opdracht gegeven om twee speciale instellingen in Antwerpen en Gent te bouwen. Die moesten eigenlijk al drie jaar operationeel zijn. Nu hoopt men op 2014.
Bovendien volstaan die twee centra lang niet. Ze kunnen hoogstens 450 mensen opvangen. Daarbij komt nog een politieke discussie over het beheer en de kosten.
De schande zal nog vele jaren voortduren.
Paul Geudens Editorialist