Er is niet zo zeer nood aan netten boven de gevangenissen, zwaar bewaakte gerechtshoven en extra camerabewaking in de strafinstelliingen maar moeten deels het inhumane gevangeniswezen ombuigen .
Dat kan door alternatieve straffen uit te spreken, terwijl de nazorg de deur moet openen voor een nieuw leven voor ex-gedetineerden.
Na enkele minder aangename voorvallen vindt er een strktere opvolging plaats van de voorwaarden voor de voorwaardelijk invrijheidsstelling(VI) en in een reactie op vervroegde vrijlatingen van vele gedetineerden - als gevolg van de overbevolking van de gevangenissen - spreken veel rechters de maximumstraffen uit . De trend naar een harder justitiebeleid is onloochenbaar . En in de voorbije maanden zwol naar aaneliding van de spectaculaire gebeurtenissen de roep naar meer investeringen in veiligheid en beveiliging van de gevangenissen en de gerechtshoven nog meer aan .
Toch werkt meer repressie alleen maar meer criminaliteit in de hand . In zijn huidige vorm brengt het gevangeniswezen - dat enkele inhumane trekken vertoont waarvoor België al bij herhaling internationaal werd veroordeeld -alleen maar meer en ergere delinquenten voort . Daarover werd de voorbije weken nauwelijks nog gepraat .
Het schoentje wringt eigenlijk al bij de instroom . Maar weinigen beseffen hoezeer de vrijheidsberoving als totaalsanctie de menselijke integriteit en waardigheid aantast . De zwaarwichtige ingreep is soms overbodig . Alternatieve straffen bieden vaak een volwaardige vervanging . Maar omdat veel magistraten daar het nut niet van inzien blijft het grotendeels een onontgonnen terrein. Nochtans tonen modelprojecten (o.a De Wulp in Neerpeel) aan dat die aanpak een win-winsituatie oplevert .
De voorbije jaren gaf de "Basiswet Gevangeniswezen "en de "Rechtspositie van de gedetineerden"( gemeenzaam de wet-Dupont genoemd ) de gevangenen voor het eerst enkele rechten . Binnen de ( gevangenis ) muren vinden ook activiteiten plaats voor onderwijs , vorming , sport , cultuur, tewerkstelling, gezondheid en welzijn . Maar ondanks de forse investeringen van vooral de Vlaamse overheid in reïntegratie -activiteiten blijft het gebrek aan nazorg het grote manco . Veel ex-gedetineerden belanden dan ook meteen na hun vrijlating weer in een neerwaartse spiraal , ze torsen een schuldenberg , hun sociale netwerk is verschrompled , ze vinden moeiijk werk en een betaalbare woonst en hervallen zodoende terug in de criminaliteit .
Het is niet nodig delinquenten op te sluiten en de sleutel weg te gooien . Het is de bedoeling dat gedetineerden , hulpdiensten en de maatschappij samen zoeken naar een sleutel die past op de deur naar een nieuw leven . Voor sommigen zal deze aanpak niet helpen , maar voor de meesten zal deze oplossing wel baten .
De nazorg is niet alleen een taak van de overheid , maar ze moet wel de werking ondersteunen van de middenveldorganisaties en de sociale netwerken die deze voor de samenleving wezenlijke taak op zich nemen .